ΚΡΙΤΙΚΕΣ

ΑΤΕΡΜΟΝΟΣ ΕΠΑΙΝΟΣ ΜΟΡΦΩΝ ΚΑΙ ΧΡΩΜΑΤΟΣΤάκης Μαυρωτάς, Κριτικός, Διευθυντής εικαστικού προγράμματος Ιδρύματος Β & Μ Θεοχαράκη

Ατέρμονος έπαινος μορφών και χρώματος

Ο ζωγράφος πρέπει να γίνεται
όλο και περισσότερο εφευρετικός.
Ένας ζωγράφος οφείλει
να επανεφεύρει τον ρεαλισμό.

Francis Bacon

Η ζωγραφική είναι κυρίως ευχαρίστηση της οράσεως. Οι σύγχρονοι εικαστικοί, ιδίως εκείνοι, που συνεχίζουν, να επιδιώκουν με μεγάλο πάθος την εικόνα, όλοι μαζί κι ο καθένας χωριστά, ωθούμενοι από την δική τους πλαστική ορμή, επιδιώκουν τη δημιουργία μιας μορφής πλαστικής έκφρασης. Μερικές φορές η τέχνη τους οδηγεί σε μονοπάτι, που μπορεί να υπερβαίνει τις δυνατότητές τους. Ο Κωστής Γεωργίου ανήκει στην κατηγορία δημιουργών, που αναζητά έντονα μια διαφορετική άποψη της πραγματικότητας, και σε εκείνους, που εμμένουν στην αναζήτηση όσων μπορεί να είναι μόνιμων και αφθάρτων, σε αντίθεση με όσα είναι φθαρτά και προσωρινά.

Η περιπέτεια της ζωγραφικής είναι τεράστια και ο Γεωργίου, ξεκινώντας από τις απαρχές της αναπτυξιακής του πορείας, έχει επικεντρωθεί στην προσέγγιση της ανθρώπινης μορφής. Η οπτική πραγματικότητα τόν εξοπλίζει με τα απαραίτητα ερεθίσματα για την δημιουργική του εργασία, με σκοπό να ανακαλύψει τις άγνωστες ή μυστηριώδεις πτυχές της. Οι ενστικτώδεις κινήσεις του προσδιορίζουν τον δικό του ρυθμό εργασίας και εκφράζουν για αυτόν τόσο την μορφή όσο και το περιεχόμενο. Με τον τρόπο αυτόν, το λαμπρό πράσινο, το βαθύ κόκκινο, το έντονο κυανό ή το εκτυφλωτικό κίτρινο με την σχεδόν απότομη απεικόνισή τους στον ζωγραφικό καμβά γίνονται κρυφές αναφορές μιας προσωπικής εξομολόγησης.

Η χειρονομία της τέχνης του είναι άμεση, όταν επιχειρεί να συμπιέσει χιλιάδες εμπειρίες μέσα στην θέαση ενός λεπτού. Οι μορφές και τα σχήματα δεν καταλαμβάνουν τυχαίες θέσεις στον πίνακα. Η θέση τους καθορίζεται σε σχέση με το συναίσθημα, που καλούνται να προκαλέσουν. Ο Γεωργίου είναι εικαστικός, που κατέχει στα χέρια του τον πιο αξιοθαύμαστο διαστροφικό κάτοπτρο του κόσμου, για να θέτει τα αναπάντητα ερωτήματα, που τον απασχολούν. Η αγωνία του αποκαλύπτεται μέσα από τα έργα του, μιας και καθένα από αυτά μεταφέρει πολλά διαφορετικά συναισθήματα.

Αυτές οι ιδιοσυγκρασιακές εξπρεσιονιστικές μορφές του Γεωργίου φαίνονται, να φορτίζονται με μια αίσθηση ευθύνης, ως αν αναρωτιόνταν τί είναι δίκαιο και τί άδικο, τί είναι ηθική διαμαρτυρία και τί οργή του Θεού. Είναι εικόνες στοιχειωμένες κρυμμένες βαθιά στην μνήμη μας, μοιάζουν σαν εκχύλισμα της πεμπτουσίας της ζωής, βασισμένες στο παιγνίδι της μεταμόρφωσής τους. Τί ρόλο παίζει η οδύνη στο έργο του; Ο ίδιος ο Γεωργίου γνωρίζει καλά, ότι στις μέρες μας η αρετή είναι σπάνια, σχεδόν αδύνατον να βρεθεί. Η άποψή του για τον κόσμο διαμορφώνεται από ονειρώδεις σημειώσεις, ποιητικές υπερβάσεις και ψυχικές συνθήκες. Ο Γεωργίου αρνείται να χρησιμοποιήσει την εφευρετικότητά του ως εργαλείο για να μετασχηματίσει την πραγματικότητα σε μια λυρική αφήγηση και οι μορφές του δεν ενδύονται ούτε με ευφορία ούτε με χάρη. Επιπλέον, με τον τρόπο τους, κοινωνούν με τον φόβο, την ελπίδα, τον θάνατο και την ζωή. Ακόμα και στους τεράστιους πίνακές του, δίδεται στον καθένα η εντύπωση, ότι ο εικαστικός επιχειρεί, να ενσωματώσει το άγνωστο μέσα στο γνωστό. Σε αρκετές περιπτώσεις οι μορφές τους φαίνονται να έχουν αντιληφθεί την θνητή τους φύση ή να έχουν απαρνηθεί την προσδοκία μιας πνευματικής αθανασίας. Το φως διαχέεται μέσα από απειλητικό σκοτάδι, αγνό και καθάριο, με στόχο τα γνωστά - άγνωστα μονοπάτια της ψυχής. Το φως αυτό δεν είναι νατουραλιστικό αλλά μια αναπάντεχη αντιλογία χρωμάτων, που ενισχύουν την αίσθηση του δέους ή του μυστηρίου.

Βασισμένος στην πολιτιστική του κληρονομιά ο Γεωργίου δημιουργεί σύγχρονη τέχνη. Ο καταφανής σεβασμός του για τον Bacon, τον Picasso, τον Moore και τον Σπυρόπουλο έχει προσδιορίσει τις απόψεις του για την δημιουργία του δικού του χαρακτηριστικού τρόπου πλαστικής έκφρασης. Από το 1986 έχει επικεντρωθεί με πάθος και ακούραστα τόσο στην ζωγραφική όσο και στην γλυπτική. Όμως η πραγματικότητα για άλλη μια φορά καθορίζει τις πράξεις του και του ζητά να την υπερβεί με την τέχνη του. Η συνεχιζόμενη διαδικασία της ζωής, ο ρυθμός της ύπαρξης, ο μετρονομικός ρυθμός μιας ευθείας γραμμής και μιας καμπύλης παίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο κατά τον σχηματισμό των αναπάντεχων μορφών του. Γιγάντιες φιγούρες με διάθεση υπερρεαλιστικά κοινωνούν με μορφές μικρότερες. Ο σαρκασμός και η ειρωνεία αποκαλύπτουν τις κριτικές του απόψεις, ενώ συγχρόνως δηλώνουν την βαθύτερη πρόθεσή του, που ενώνει τον ζωγραφικό με τον γλυπτό του κόσμο, την επιθυμία του να προσεγγίσει την ουσία της ανθρώπινης ψυχής στον μυστήριο κόσμο της.

Ο Γκαίτε χρησιμοποίησε την ρήση et in Arcadia ego. Τα τελευταία έργα του Γεωργίου, κατά την περίοδο 1997-2001, που καλούνται EX PATRIA, μπορεί να μεταφέρουν το πνεύμα σας στον μυθικό κόσμο της σκέψης, σε ένα ταξίδι δίχως τέλος.

ΤΑΚΗΣ ΜΑΥΡΩΤΑΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΗΣ ΓΚΑΛΛΕΡΙ ΠΙΕΡΙΔΗ