ΚΩΣΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΟΜΙΛΙΑ ΠΟΥ ΔΟΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ART POINT INTERNATIONAL GALLERY ΣΤΟ ΒΕΛΓΙΟ, ΣΤΙΣ 27 ΜΑΡΤΙΟΥ, 2004.Φλόρεντ Μπεξ, διευθυντής του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Αμβέρσας

Κωστής Γεωργίου
Ομιλία που δόθηκε κατά τα εγκαίνια της έκθεσης στην Art Point International Gallery στο Βέλγιο, στις 27 Μαρτίου, 2004.

Τα έργα τέχνης ανήκουν στον τομέα της εικαστικής πλαστικής γλώσσας.
Απ΄τη μία, ο εικαστικός εκφράζεται μέσω εικόνων. Απ' την άλλη ο μάρτυρας αναγιγνώσκει και ερμηνεύει τις εικόνες αυτές. Η μία ματιά δεν βλέπει πάντοτε αυτό που μία άλλη ματιά υποστηρίζει ότι αντιλαμβάνεται μέσα στην εικόνα.
Έτσι το πώς βλέπουμε ένα έργο τέχνης επαφίεται σε ζήτημα αντίληψης. Δοθείσης της ατομικής μας αντίληψης, αυτή επηρεάζεται από σειρά παραγόντων: την πολιτιστική μας παράδοση, την παιδεία μας, τους πιό ενδόμυχούς μας πόθους, τα συμφραζόμενα του βλέμματός μας...
Το σύνολο όλων αυτών που συμβάλλουν στο πώς βλέπουμε ένα έργο τέχνης είναι συναρπαστικό και συνάμα πολύπλοκο. Αυτό που βλέπουμε είναι επίσης και αυτό που νομίζουμε ότι βλέπουμε, ή θέλουμε να δούμε.
Ο μάρτυρας βαρύνει την εικόνα με μια ολόκληρη ακολουθία νοημάτων που δεν ανταποκρίνονται απαραίτητα στις αρχικές προθέσεις του εικαστικού. Από τη στιγμή που ένα έργο αφήνει πίσω του το εργαστήρι του δημιουργού του, θα βιώσει λοιπόν ένα βίο καθάριο.
Θα προσπαθήσω λοιπόν να σας πω τί βλέπω εγώ προσωπικά ή τι σκέφτομαι ότι βλέπω. Μία προσπάθεια να εξετάσω τις ψευδαισθήσεις που μας παρουσιάζει ο Κωστής Γεωργίου.
Μετά θα μιλήσω για το στυλ, θα διερευνήσω την τεχνική του φορμαλισμού, τη σημασία του χρώματος στα απεικονιστικά έργα, τις διαφορές και τους παραλληλισμούς μεταξύ των υφασμάτων και των γλυπτών και θα παραμείνω ειδικά στην ατελείωτα επανερχόμενη εικονογραφία και τα θέματα του έργου του.

Στυλ / τεχνική / φορμαλισμός
Αυτό που εξαρχής κάνει εντύπωση στα ζωγραφικά έργα είναι ότι έχουν υπερβολικά κάδρα με πληθώρα νευρικών, αισθησιακών χαρακτηριστικών.
Ο Κωστής δεν αφήνει το παραμικρό κομμάτι της επιφάνειάς του άθικτο. Ο ακαταμάχητος φανατισμός του είναι αισθητός. Παρατηρώντας με μεγαλύτερη λεπτομέρεια, μπορεί κανείς να εκσκάψει μέχρι και τη γέννηση ενός έργου, τη δημιουργική διαδικασία του γίγνεσθαι. Διαβάzει κανείς την κατάπληξη του ίδιου του εικαστικού, που εμφανίζεται στο σύρμα του έργου. Το πάθος του είναι αισθητό: η μεταμόρφωση που λαμβάνει χώρα ανάμεσα στα χέρια του. Κάθε έργο είναι μία συνένωση έντασης και ενέργειας κι αυτού του εκρηκτικό στυλ, ένα πυροτέχνημα, με ομοβροντία έντονων χρωμάτων, των χρωμάτων του ήλιου και του ουράνιου τόξου.
Ο Κωστής δουλεύει το πινέλο όσο και την σπάτουλα, ενώ προχωρά με glacis και αποξαίνει γραμμές μέσα στην ύλη. Η υπερχειλίζουσα πρακτική της ζωτικότητας καταλήγει κατά το χτένισμα να εισβάλλει σιγά σιγά στο θέμα που σκιαγραφήθηκε αρχικά. Κατά τη διάρκεια αυτής της έκθεσης, ανακαλύπτει κανείς μία γοητευτική αντιπαράθεση ανάμεσα σε έργα ζωγραφικής πλούσια σε χρώματα κι αυτά που είναι ασπρόμαυρα. Ειδικά σε αυτά τα τελευταία έρχεται στην επιφάνεια το εκφραστικό ταλέντο του καλλιτέχνη.

Εικονογραφία / θέματα.
Ο εικαστικός αντλεί τη θεματολογία του τόσο από τον τοπικό του πολιτισμό (ειδικά την ελληνικά αρχαιότητα) ως τον κόσμο του πειράματος της ζωής. Αυτό που κάνει εντύπωση από την αρχή είναι ότι ο άνθρωπος κατέχει την κυρίαρχη θέση στο έργο του, δηλαδή ο άνδρας ή η γυναίκα, και οι δύο εμφανίζονται εδώ. Αλλά επί τον πλείστον ο άνθρωπος βρίσκεται μόνος στο περιβάλλον του. Το άτομο έχει αναδιπλωθεί, ανά τον εαυτό του.
Φανερά ο καλλιτέχνης προχωρά κατά σειρές. Υπάρχει μια ολόκληρη σειρά συλλεκτών, τοποθετημένοι μέσα στην εικόνα με άποψη ειρωνείας, ως άτομα ιδιαίτερα ικανοποιημένα με τον εαυτό τους. Ανακαλύπτει κανείς επικεφαλείς της αστυνομίας στην έκθεση, φιλοσόφους και τους κυρίους ΑΒΓ με τον Ω.
Υπάρχουν επίσης ακροβάτες. Αλληγορικές αναπαραστάσεις θα έλεγε κανείς, που μας παρουσιάζουν πώς ο άνθρωπος μπορεί να συστρέψει τον εαυτό του στην μάχη για την επιβίωση, ή παρουσιάζουν παντού τί μπορεί να δημιουργήσει.
Και ύστερα υπάρχει η γυναίκα που εμφανίζεται κυρίως γυμνή με όλη της την σαρκική ύπαρξη, ενδεδυμένη με ένα σύννεφο μυστηρίου.
Απέναντι στους ανθρώπους είναι τα ζώα και το αξιολογότερο αυτών είναι ο σκύλος, ο σκύλος ως σύντροφος του ανθρώπου. Αλλά δίχως ανθρώπινη παρουσία, τα ζώα φαίνονται να έχουν βγει από κλουβιά ή να είναι συνδεδεμένα. Είναι αυτό μία επίκληση της οικολογικής καταστροφής που έχουν προκαλέσει οι άνθρωποι στο περιβάλλον;
Υπάρχει επίσης το δέντρο, που αντιπροσωπεύεται από ένα μοναχικό άτομο, σχεδόν γδυμένο από σεντόνια, που διατηρείται στη ζωή από ένα μικρό άνοιγμα στο μέσα σε από το σκληρό υπόγειο.
Τα ζώα καθιστούν σχεδόν το κεντρικό θέμα των έργων γλυπτικής του Κωστή Γεωργίου. Το υλικό είναι κυρίως σίδηρος και ατσάλι, υλικά που δύσκολα δουλεύονται, που ο εικαστικός καταφέρνει να μεταμορφώσει σε ψάρια, άλογα, σκυλιά και ταύρoυς. Σε αντίθεση με το ζωγραφικό του έργο, το υλικό και η επιφάνεια δουλεύονται με πολύ λιγότερο ταραχώδη τρόπο στα γλυπτά. Οι μορφές επίσης εμφανίζονται πιό ιερατικές και στυλιζαρισμένες. Αλλά εδώ βρίσκουμε επίσης και μία πικρή επίγευση, διότι οι εύθραυστες αυτές εικόνες είναι εξοπλισμένες με επιθετικές εμφάσεις. Τα ζώα παρουσιάζονται πάνω σε τάπητες από καρφιά ή φαίνονται να έχουν εξαρτημένη ή περιορισμένη ελευθερία κινήσεων. Η οικεία τους εμφάνιση είναι ξεθωριασμένη, σαν ο έρως και το λίμπιντο να έχουν αιχμαλωτιστεί και να μη βρίσκουν έξοδο διαφυγής.
Ο Κωστής Γεωργίου είναι ολοκληρωμένος εικαστικός διότι πέραν από τη ζωγραφική και τη γλυπτική, προχωρά στη εκτέλεση ειδικών επί τόπου εγκαταστάσεων.

Επιτρέψτε μου επίσης να μιλήσω για τις συνάφειες μέσα από τις οποίες τέτοια έργα δημιουργούνται.
Πρέπει να θεωρήσουμε τους εαυτούς μας ευτυχείς μιας και το κίνημα της παγκοσμιοποίησης που έχει καταντήσει αναγκαίο παντού δεν έχει εισχωρήσει στις τέχνες. Το γεγονός ότι κάθε δημιουργός ξεκινά αρχικά από μία θέση μέσα στο δικό του ειδικό και προσωπικό πολιτιστικό υπόβαθρο, όπως αυτό βιώνεται, είναι ευτύχημα. Αυτό είναι που κάνει ένα έργο τέχνης γοητευτικό. Αυτή η συσχέτιση του παγκόσμιου και του χώρου, που είναι ειδικός, μέσω της προσωπικότητας του εικαστικού. Στην περίπτωση του Κωστή είναι σαφές ότι το Μεσογειακό περιβάλλον της Ελλάδος έχει στιγματίσει το έργο του: ο ήλιος, τα χρώματα, λόγοι παλιοί για 4000 χρόνια στην βαθύτατη αρχαιότητα, ο ταύρος (Μινώταυρος), η εικόνα του φιλοσόφου.
Αυτή η δουλειά δε θα μπορούσε ποτέ να είχε γεννηθεί μέσα από το γκρισάιγ των βόρειων περιφερειών.

Φτάνω στο συμπέρασμα
Το έργο του Κωστή Γεωργίου αναμφίβολα βρίσκει τη μοναδικότητά του διότι εξελίσσεται / κινείται μέσα σε ηλεκτρικό πεδίο που είναι συνάμα ασταθές και ισορροπημένο, εντοπισμένο ανάμεσα στην παραίσθηση και τον μανιερισμό, ανάμεσα στην ενθουσιαστική χρήση του χρώματος και ενός βαθιά ανθρώπινου μηνύματος.
Το έργο του αντιπροσωπεύει τα υπαρξιακά προβλήματα που υφίστανται στον άνθρωπο στο σημείο ανάμεσα την ασφάλεια και την επιθετικότητα, τον έρωτα και την άβυσσο, τη ζωή και τον θάνατο.
Πρόκειται για έργα ραντισμένα με ήλιο, υπέροχα αντικείμενα για να τα παρατηρήσουμε, να αναζωογονήσουν την ανθρώπινη ύπαρξη μέσα στην ανικανότητα, την αμφισβήτηση, τη δυστυχία και την ελπίδα, τους πόθους μας και τα όριά μας.
Καταφέρνει εκπληκτικά να απεικονίσει αυτόν τον κόσμο που κρύβει τόσες αμφιβολίες και αντιφάσεις, μέσω των εκρηκτικών αναλαμπών του, σχεδόν βάζει φραγμό σε αυτόν, εκπνέοντας τη χαρά της ζωής, την ενέργεια και μία ζωτικότητα έναντι σε κάθε δοκιμασία.

Florent Bex
26.3.2004

* Ο FLOR BEX υπήρξε ο διευθυντής του μουσείου μοντέρνας τέχνης της Αμβέρσας